Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος: Ρέκμβιεμ με κρεσέντο; (τ. Γ΄)

Περιγραφή

To πρόταγμα «χειραφετηθείτε» του Γ΄ Τόμου απευθύνεται στο σύνολο των σημερινών μελών του είδους μας homosapiens, με πρώτο αποδέκτη τον συγγραφέα. Ζητείται σε πρώτη και τελευταία ανάλυση από όλους μας, ανεξαρτήτως κοινωνικοοικονομικής κατηγορίας, η ανάκτηση του ελεύθερου βάδην σε όρθια στάση – της πολυτιμότερης για την εξέλιξή μας κληρονομιάς από τους προγόνους ανθρωπίδες εδώ και τέσσερα εκατομμύρια χρόνια – έναντι του σημερινού βεβιασμένου από εξαναγκασμό, μωροφιλοδοξίες ή ναρκισσισμό τροχάδην με τετραποδισμό.

Στο πλαίσιο του παραπάνω τελικού ζητούμενου, διερευνώνται με τρία διαδοχικά βήματα οι διαφαινόμενες μέσα από την ομίχλη των πιθανοτήτων εξελίξεις κατά τον τρέχοντα 21ο αιώνα.

Το πρώτο διερευνητικό βήμα διατρέχει το μείζον στην εποχή μας Συμβάν,

«Τεχνολογίες εκδημοκρατισμού και προσδοκίες χειραφέτησης».

Συνοψίζονται τα άλματα στον εκδημοκρατισμό της γνώσης και στα παραγωγικά εργαλεία, από τις καλπάζουσες στις μέρες μας φωτεινές συνιστώσες της Τρίτης Βιομηχανικής Επανάστασης (και όχι «Τέταρτης», όπως διαφημίζονται με ανορθόδοξους όρους ορισμένα νέα υποσύνολα της Τρίτης). Θυμόμαστε άλλωστε ότι το βάσιμο των προσδοκιών απεγκλωβισμού και χειραφέτησης της σημερινής ανθρωπότητας από τα δεσμά και τις δίνες της τεχνητής Παγγαίας και Πανθάλασσας διαθέτει δύο ανάλογα ιστορικά προηγούμενα: τα κατά καιρούς συμβατά με τη συλλογική μας κοινωνικοοικονομική και οικολογική συνείδηση επιτεύγματα των κοινωνικών επιχειρήσεων παραγωγικού σκοπού και το μείζον οικονομικό, πολιτισμικό και πολιτικό χρονικό του «εκδημοκρατισμού διά του Σιδήρου» κατά την ύστερη Εποχή του Χαλκού.

Το δεύτερο διερευνητικό βήμα διατρέχει, ως κορμός του Γʹ Τόμου, το καταληκτικό πέμπτο κεφάλαιο του δοκιμίου υπό τον γενικό τίτλο,

Μετά τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα

και υπότιτλο:

Προς το ελεύθερο βάδην σε όρθια στάση ή το βεβιασμένο τροχάδην με τετραποδισμό;

Στις είκοσι ενότητες του πέμπτου κεφαλαίου μεταξύ άλλων προβάλλονται:

• Η καθολική απαξίωση της έννοιας «κοινωνικό συμφέρον» στη μακροκλίμακα της τεχνητής Παγγαίας και Πανθάλασσας, μέσω και του μετασχηματισμού των αντιπροσωπευτικών δημοκρατιών σε «μετα-δημοκρατίες».
• Το μείζον για χώρες, όπως η δική μας, ζήτημα της διοίκησης στον δημόσιο τομέα. Διαχωρίζεται το ουσιαστικό περιεχόμενο του διοικητικού έργου από τη φενάκη του φανταχτερού περιτυλίγματος που προσφέρει λόγω αυξημένης ζήτησης η εμπορευματοποιημένη εκπαίδευση. Ο συγγραφέας παρουσιάζει από την πολύχρονη διοικητική εμπειρία του την επί της αρχής διάκριση μεταξύ των ασκούντων τη διοίκηση αφ’ υψηλού οχυρωμένοι στα στεγανά του γραφείου τους και των διοικούντων επί της ουσίας, με ανοικτές πύλες, αξιοποιώντας την εμπειρία και τις δεξιότητες του υπηρετούντος προσωπικού. Συνοψίζονται, η χρυσή τομή μεταξύ διοικητικής θεωρίας και αποτελεσματικής πράξης, το ιστορικό της ευρωπαϊκής παράδοσης στη δημόσια διοίκηση, τα επαναλαμβανόμενα δομικά και λειτουργικά λάθη των πολιτικών ηγεσιών στην ελληνική δημόσια διοίκηση και ορισμένα εξυγιαντικά «διά ταύτα».
• Το ζήτημα των πανεπιστημιακών σπουδών κατά τον 21ο αιώνα, με την επαναθεμελίωση του ιστορικού γεγονότος ότι παρά την κρατούσα μόδα της «αγοροφιλίας», η από γενέσεως φύση τους ως δημόσιου αγαθού (res publica), είναι διαχρονικός δομικός και λειτουργικός πυλώνας της δημοκρατίας (ισηγορία, ισοτιμία και ισονομία).
• Το χρονικό της στροφής της νέας γενιάς προς τις οικονομικές επιστήμες με σημαίνουσα την πρόκληση της σε βάθος κατανόησης και αξιοποίησης, με τον δέοντα επιστημονικό σεβασμό, του στοχαστικού τους υποβάθρου.
• Η ηθική διάσταση στο οικονομικό γίγνεσθαι, με τεκμηρίωση της διαχρονικής της θεσμοθέτησης σύμφωνα με το κοινό περί δικαίου αίσθημα και την επιστημονική της θεμελίωση κατά τον 19ο αιώνα από τους περί των ηθών κανόνες του Ιμμανουέλ Καντ.
• Το ζωτικό στις μέρες μας για την ατομική και συλλογική επιβίωση ζήτημα των αναπτυξιακών μας επιλογών, με το σημερινό σκοτεινό και δεσποτικό δόγμα – σύμβολο της εξωγενούς ανάπτυξης, σε αντιπαράθεση με το αναντικατάστατο για την ασφάλεια όλων των κοινωνιών πρόταγμα της ενδογενούς ανάπτυξης.
• Το «Ελληνικό Ζήτημα» ως μελέτη περίπτωσης προς αποφυγήν, με συνοπτική προσέγγιση της στρατηγικής για την ενεργειακή και υδροαρδευτική μας ανασυγκρότηση.

Ο Γʹ Τόμος του τρίτομου δοκιμίου συμπληρώνεται με ένα τελευταίο τρίτο διερευνητικό βήμα για την ολοκλήρωση των «διά ταύτα», μέσω της ακροτελεύτιας σύνθεσης