Περιγραφή
Η Εταιρεία Μελέτης Ελληνικού Πολιτισμού κυκλοφορεί το δεύτερο τεύχος του επιστημονικού περιοδικού νέος Ερμής ο Λόγιος. Το βασικό αφιέρωμα του περιοδικού αναφέρεται στην εξάντληση της δυτικής ηγεμονίας, τους μετασχηματισμούς του παγκόσμιου συστήματος και την Ελλάδα. Ανοίγει με ένα εισαγωγικό κείμενο για τις ρίζες της οικονομικής κρίσης που αναφέρεται στους μηχανισμούς της διχοτομημένης πλέον υφής της παγκόσμιας οικονομίας:
Η μεταφορά του επικέντρου της παγκόσμιας συσσώρευσης στην Άπω Ανατολή εγκαινίασε έναν δυϊστικό παγκόσμιο οικονομικό κύκλο: ο πρώην «τρίτος κόσμος», και κατ’ εξοχήν η Ανατολή, μεταβάλλονται στο επίκεντρο της παγκόσμιας παραγωγής, ενώ, τη ίδια στιγμή, στη Δύση, βαθαίνει η οικονομική κρίση. Αυτή η μετατόπιση του οικονομικού επίκεντρου, για πρώτη φορά εκτός του μητροπολιτικού πυρήνα, τροφοδοτεί μια διάχυση της οικονομικής ανάπτυξης στο σύνολο του Τρίτου Κόσμου [ ]. Και στον ανοδικό κύκλο φαίνεται να εντάσσονται τόσο οι χώρες της Λατινικής Αμερικής, και κατ’ εξοχήν η Βραζιλία, όσο και της Εγγύς Ανατολής και της Αφρικής, που τροφοδοτούν με πρώτες ύλες και ορυκτά την τερατώδη βιομηχανική παραγωγή βασικών αγαθών της Κίνας.
Ο Τζιοβάνι Αρίγκι σε ένα κείμενο-σταθμό στη σύγχρονη οικονομική ιστορία (Δύση και Ανατολή: κράτη, αγορές και καπιταλισμός), περιγράφει αυτή τη μετατόπιση μελετώντας την περίπτωση της Κίνας, ενώ ο Πέρυ Άντερσον (Η Βραζιλία του Λούλα) καταδεικνύει πως η μετατόπιση του επικέντρου στον τρίτο κόσμο συμπαρασύρει και τη Βραζιλία στον ανοδικό κύκλο. Ο Γιώργος Καραμπελιάς (Η οικονομική κρίση και ο «καημός της ρωμιοσύνης») διερευνά τη διαμόρφωση του μεταπρατικού χαρακτήρα της ελληνικής αστικής τάξης πριν την Επανάσταση του 21 ως συνέπεια της έλλειψης ενός αυτόνομου και ανεξάρτητου κράτους, με αφετηρία τα Αμπελάκια, τη Μοσχόπολη, τη Σμύρνη, κ.λπ. Ο Κώστας Μελάς (Γενική επισκόπηση δανεισμού και δημοσίου χρέους της Ελλάδος [1821-2010]) περιγράφει το χρονικό της υποδούλωσης αυτού του εξαρτημένου κράτους μέσα από τον δανεισμό και οι Παύλος Καρανικόλας και Νίκος Μαρτίνος (Η ελληνική γεωργία μπροστά στην κρίση: προβλήματα και προοπτικές) καταδείχνουν τους σύγχρονους μηχανισμούς παρασιτοποίησης της ελληνικής γεωργίας και προτείνουν ένα νέο μοντέλο για την ελληνική γεωργία..
Το δεύτερο αφιέρωμα περιλαμβάνει τέσσερα κείμενα σχετικά με την εθνική ταυτότητα και τον οθωμανισμό. Η Ιωάννα Τσιβάκου γράφει για την θέσμιση του ιδεώδους του έθνους, ο Χαράλαμπος Μηνάογλου αναφέρεται στο τρίσημο Αρχαία Ελλάδα – Βυζάντιο – Νεώτερος Ελληνισμός πριν τον Παπαρρηγόπουλο, ο Γιώργος Παναγόπουλος παρουσιάζει τις σχέσεις Χριστιανισμού και Ισλάμ στο ύστερο Βυζάντιο και ο Τάσος Χατζηαναστασίου γράφει για τον οθωμανισμό και τα Βαλκάνια στην περίοδο της Τουρκοκρατίας. Τα κείμενα καταδεικνύουν όχι μόνο τη συνέχεια του ελληνικού έθνους, αλλά και ότι η λογική της εθνοαποδόμησης καταλήγει στην αποδοχή του Οθωμανισμού.
Το δεύτερο τεύχος περιλαμβάνει επίσης κείμενα του καθηγητή Μιχάλη Μερακλή (η αγέραστη νεότητα) για το αρχαίο ελληνικό θέατρο και τις νεώτερες απηχήσεις του, πως δηλαδή ο Ευριπίδης είναι ο πρώτος διδάξας της μπρεχτικής αποστασιοποίησης και του θεάτρου του παράλογου του ακαδημαϊκού Κωνσταντίνου Σβολόπουλου για τον Γάλλο πρόξενο Auguste de Jassaud, που στα 1809 πρότεινε στη Γαλλία να στραφεί αποφασιστικά υπέρ των Ελλήνων, του Σπύρου Κουτρούλη για τις θρησκευτικές και αξιακές προϋποθέσεις του Αμερικανισμού, δηλαδή τον προτεσταντισμό και τον εβραϊσμό, καθώς και μία εκτενή κριτική μελέτη του Γιάννη Ταχόπουλου για την αυτονομία και την ετερονομία στο έργο του Κορνήλιου Καστοριάδη και του Τάκη Φωτόπουλου.
Το περιοδικό κλείνει με δύο βιβλιοκριτικές του Δημήτρη Μπαλτά, (Κάρολος Ντίκενς του Τζόρτζ Όργουελ και Χάιντεγγερ του Τζόρτζ Στάινερ), μία παρουσίαση των εκδόσεων Έρασμος και μία βιβλιοκριτική στο Επιστήμη και πολιτική της ισχύος του Χανς Μόργκενταου από τον Σπύρο Κουτρούλη καθώς και μία παρουσίαση του βιβλίου Δια τον σύνδεσμον του απανταχού Ελληνισμού του Γιάννη Παπακώστα, από τον Δημήτρη Μαυρίδη. Το τεύχος κλείνει με ένα σχόλιο του Σάββα Παύλου για τις ονοματοδοσίες εντύπων, την νεοελληνική μυθολογία και τον Ερμή τον Λόγιο.
Ελληνικά